poniedziałek, 28 lipca 2025 13:15
Reklama

Odwiedź sanktuarium błogosławionej Doroty z Mątów

W związku ze zmniejszaniem obostrzeń związanych z epidemią koronawirusa, są już dostępne atrakcje turystyczne takie jak muzea, galerie, ale i sanktuaria. Po drugiej stronie Wisły od sanktuarium św. Wojciecha w Gorzędzieju położone jest miejsce kultu błogosławionej Doroty z Mątów. Za niecały miesiąc, bo 25 czerwca będziemy obchodzić 626. rocznicę śmierci błogosławionej mistyczki.
Odwiedź sanktuarium błogosławionej Doroty z Mątów

Autor: W. Mocny

munii Świętej. Warto zaznaczyć, że późniejsza błogosławiona często, nawet w zwykłe dni spożywała jedynie ryby, jajka czy mleko.

Reklama

Zamążpójście

Dorota jako 16-letnia dziewczynka została wydana za mąż za kilkanaście lat starszego płatnerza z Gdańska Adalberta (Wojciecha) Svertvegera. Ślub pary odbył się w Mątowach Wielkich. Udzielił go miejscowy proboszcz Otto. Po ślubie Dorota opuściła rodzinną wieś i udała się z mężem do Gdańska, gdzie zamieszkali na ul. Długiej (obecnie numer 64. Mąż nie szczędził przykrości swej małżonce, przez co nie było to idealne małżeństwo. Mąż utrudniał kobiecie uczęszczanie na msze święte i praktykowanie ascez kosztem matczynych i domowych obowiązków. Doczekali się oni jednak dziewięciorga potomstwa, pierwsze dziecko urodziło się po trzech latach związku. Niestety w latach 1374 i 1382 panowała zaraza, która zabrała ósemkę ich dzieci. Przeżyła jedynie Gertruda, która później wstąpiła do zakonu benedyktynek w Chełmnie.

Rozwój duchowy

Trwając w związku małżeńskim Dorota nie porzuciła ascezy oraz nocnej kontemplacji. Bardzo dbała o rozwój duchowy męża oraz własny. Dorota z Mątów brała udział w translacji relikwii św. Brygidy Szwedzkiej z Rzymu do Vadsten, której droga biegła przez Gdańsk. To zdarzenie odbiło się piętnem na życiu błogosławionej i św. Brygida stała się wzorem życiowym dla niej. W roku 1376 obrała sobie stałego spowiednika – ks. Mikołaja Hohensteina, który by jej kierownikiem duchowym do roku 1391.

Dorota wraz z mężem ślubowali sobie abstynencję małżeńską w 1390 roku, razem odbyli pielgrzymki do m.in. Akwizgranu i Kartuz. Po pielgrzymce do Rzymu, która była bardzo wyczerpująca dla Doroty, trafiła ona do szpitala w Wiecznym Mieście, gdzie musiała przebywać przez kilka tygodni. W tym czasie zmarł jej mąż Wojciech. Po tych zdarzeniach podjęła decyzję aby zostać pustelnicą – rekluzą.

Droga do błogosławieństwa

Po powrocie z pielgrzymki, Dorota udała się w maju 1391 roku do Kwidzyna, gdzie wyspowiadała się po raz pierwszy u swojego nowego kierownika duchowego, dziekana kapituły katedralnej – Jana z Kwidzyna. To on w późniejszym czasie spisał objawienia błogosławionej. Już rok później – w marcu 1392 r., kobieta wystąpiła do Kapituły Katedralnej o wyznaczenie jej pustelni. W maju kolejnego roku Dorota została uroczyście odprowadzona do swojego rekluzorium, wybudowanego nieopodal katedry w Marienwerder (Kwidzynie) z cegły i drewna. W tym czasie cudownie ustały czynności fizjologiczne, odczuwanie głodu i potrzeba snu. Rekluza uzyskała możliwość codziennego przyjmowania Komunii Świętej, podczas gdy wierni mogli ją przyjmować tylko siedem razy w roku. Codziennie również błogosławiona mogła się spowiadać. Do jej okienka w pustelni przychodzili mieszczanie w różnych sprawach związanych z modlitwą lub poradą.

Śmierć rekluzy

Nastąpiła ona 25 czerwca 1394 r., czyli po 14 miesiącach spędzonych w celi. Trzy dni później odbył się jej pogrzeb w katedrze kwidzyńskiej.

Rok po śmierci pustelnicy m.in. Wielki Mistrz Zakonu NMP oraz biskupi pruscy wystąpili do kurii rzymskiej z prośbą o jej kanonizację. Papież Bonifacy IX zezwolił na przeprowadzenie procesu kanonizacyjnego w 1404 r. W ciągu roku przesłuchano 257 świadków świętości życia Doroty i w lutym 1406 r. przesłano do Rzymu protokół przebiegu jej życia. Oficjalne wyniesienie na ołtarze nastąpiło dopiero po kilku stuleciach, ponieważ Wielka Wojna, sekularyzacja Prus czy zgubienie części akt z procesu i zaginięcie grobu w XVI w. opóźniło jej proces kanonizacyjny. Ostatecznie w 1976 r. papież Paweł VI potwierdził kult Doroty z Mątów, który trwa przez wieki od momentu jej śmierci.

 

WARTO WIEDZIEĆ

Patronka Pomorza i Prus

  • Błogosławiona Dorota stała się dla Adama Mickiewicza pierwowzorem dla postaci Aldony w powieści Konrad Wallenrod. Została ona zamurowana w wieży Malborskiego zamku i wskazała na Wallenroda do wybrania go na Wielkiego Mistrza;

  • W powieści Turbot Gunter Grass przedstawił charakterystyczne momenty życia Doroty Swarze – panni i Doroty Slichting – mężatki w jednej osobie. Autor - narrator obrał rolę męża Doroty, Albrechta Slichtinga i przeniósł się do „rozkwitłego gotyku”, gdzie w sposób niekorzystny dla Doroty zobrazował ich związek. Błogosławiona była dla Grassa reprezentantką ekstrawagancji, a nie świętości. Nie była tam dobrą żoną ani matką, a nawet sąsiadką;

  • Błogosławiona Dorota jest patronką Prus i Pomorza, kobiet, matek, hutników – odlewników, latarni i różańca;

  • W Polsce są dwie parafie bł. Doroty z Mątowów: w Gdańsku i w Elblągu;

  • W Niemczech Dorota uznawana jest za świętą;

  • Sanktuarium bł. Doroty w Mątowach Wielkich oferuje przewodnik z informacjami nt. Świątyni i jej patronki.

 

Opr. (tomm)/Fot. W. Mocny

Źródła: Przewodnik pt. Sanktuarium bł. Doroty w Mątowach Wielkich, Krystian Zdziennicki, Gdynia 2019; wikipedia.pl



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

lukasz 20.06.2020 18:23
Ech z tymi błogosławonymi... A co z jej 9-rgiem dzieci. Z tego co wiem przeżyło jedno...

Reklama
Wakacje pełne odkryć  – centrum nauki Hevelianum zaprasza na Górę Gradową i do Domu Zdrojowego w Brzeźnie! Wakacje pełne odkryć – centrum nauki Hevelianum zaprasza na Górę Gradową i do Domu Zdrojowego w Brzeźnie! Dzieci, młodzież i całe rodziny zapraszamy do Hevelianum na letnią przygodę z nauką w roli głównej! Wakacyjna oferta jest pełna atrakcji i dostępna aż w dwóch lokalizacjach – na Górze Gradowej i w Domu Zdrojowym w Brzeźnie. Dodatkowo na skwerze Heweliusza w Gdańsku można obejrzeć czasową plenerową wystawę. Nauka to My!Eksperymenty, wystawy, spacery, warsztaty, seanse w planetarium mobilnym, escape room’y i naukowe niespodzianki – wszystko to Hevelianum przygotowało z myślą o tych, którzy w wakacje chcą nie tylko odpoczywai dobrze się bawi , ale też doświadczai odkrywa !Oferta wakacyjna 2025 jest adresowana do odkrywców i wszystkich spragnionych naukowych przygód. Przez całe lato w Hevelianum czekabędą atrakcje, które łączą edukację z zabawą. Niech to będą wakacje pełne naukowej magii! Cała przyjemność w odkrywaniu! PROGRAM28.06. – 31.08.2025Plenerowa wystawa czasowa pt.: Nauka to MY!termin: do 24 lipca | lokalizacja: skwer Heweliusza (koło Muzeum Bursztynu) | wstęp: wolnyZorganizowana przez Hevelianum wystawa plenerowa ukazuje sylwetki naukowczyń i naukowców, którzy na co dzień pracują na Politechnice Gdańskiej, Uniwersytecie Gdańskim, Gdańskim Uniwersytecie Medycznym, Akademii Muzycznej w Gdańsku, Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku oraz Akademii Wychowania Fizycznego w Gdańsku.Wystawa jest elementem cyklu projektów promujących naukę gdańską.Więcej informacji na: https://hevelianum.pl/plenerowa-wystawa-czasowa-nauka-to-my/ WAKACJE NA GÓRZE GRADOWEJ | Gradowa 6, GdańskDOOKOŁA ŚWIATA, ŁAMIGŁÓWKA, Z ENERGIĄ! | pakiet wystaw interaktywnychtermin: 28.06. – 31.08 | godzina: 10:00–18:00 | wiek: dzieci w wieku szkolnym i dorośli | wstęp: płatny | bilety: bilety.hevelianum.plNA TROPIE DINOZAURÓW | warsztaty dla dziecilokalizacja: kreatywny plac zabaw | wiek: 3–6 lat | max. grupa uczestników: 30 osób (dzieci wraz z opiekunami)| godzina: 10:30, 12:00, 13:30 | czas trwania: 60 min | cena: 25 zł, każdy opiekun: 5 złPodczas kreatywnych warsztatów wspólnie odkryjemy wszystko, co najciekawszeo dinozaurach. Chociaż wymarły 66 milionów lat temu, te potężne zwierzęta wciąż wzbudzają duże zainteresowanie. BEZ CIŚNIENIA, A GDYBY TAK W KOSMOSIE... | pokaz naukowygodzina: 12:00,14:00 | czas trwania: 45 min | lokalizacja: Sala 29 | wiek: 8+ | cena: 20 zł (ulgowy), 25 zł (normalny)A gdyby tak… astronauta wybrał się na spacer kosmiczny w samej piżamie?A gdyby tak chciał krzyknąć i próbował iść z powrotem, choć jego ciało stało się jakieś inne, lekkie? No właśnie, jakie? Zapraszamy na naukową opowieść o kosmicznych przygodach w próżni i w powietrzu, podczas której dowiecie się, ile z tego „gdybania” zdarzyło się na prawdę. KOSMICZNA STACJA. Wejdź do gry! | quest roomgodzina: 10:00, 12:00, 14:00, 16:00 wtorek-czwartek i sobota-niedziela| czas trwania: 90 min | lokalizacja: Galeria Strzelecka | wiek: 12+ | max. liczba uczestników: 10 osób | cena: 180 zł (bilet dla 2 osób), 210 zł (bilet dla 3 osób), 240 zł (bilet dla 4 osób), 270 zł (bilet dla 5 osób), 270 zł + 20 zł/os. (powyżej 5 os.) | bilety:www.bilety.hevelianum.plTo atrakcja towarzysząca pierwszej polskiej misji technologiczno-naukowej na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Wcielicie się w rolę członków załogi tej przełomowej wyprawy. Ta interaktywna przestrzeń to unikalna okazja, by zanurzyć się w świat najnowszych odkryć i technologii kosmicznych. Partnerzy: POLSA Polska Agencja Kosmiczna, Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku, TEMPUR, LYOFOODPatroni medialni: gdansk.pl, trojmiasto.pl W PRACOWNI HEWELIUSZA | escape roomgodzina: 11:00, 12:30, 14:00, 15:30 | czas trwania: do 90 min | lokalizacja: sala 36 | wiek: 8+ | max. liczba uczestników: | cena: 120 zł (3 os.); każda kolejna osoba: dodatkowo 15 złDuch Heweliusza błądzi po Górze Gradowej, próbując odzyskać utracone wspomnienia. Jedyną szansą na pokonanie amnezji jest rozwiązanie zagadek ukrytych w warsztacie genialnego astronoma. W escape room czeka na Was 14 łamigłówek do rozwiązania. Dzięki nim nie tylko rozruszacie wszystkie szare komórki, ale poznacie różne role oraz funkcje, które pełnił Jan Heweliusz. SEANSE W PLANETARIUM MOBILNYMDINOZAURY – HISTORIA PRZETRWANIA | seans w planetariumgodzina: 10:30, 13:30 | czas trwania: 45 min | lokalizacja: planetarium mobilne | wiek: 5–12 lat | max. liczba uczestników: 25 osób | cena: 20 zł (ulgowy), 25 zł (normalny)Jak prawie wszystkie dzieci, Celeste jest zafascynowana dinozaurami. Podczas gdy przygotowuje pogadankę dla swojej klasy o tym, jak wyginęły, mądra i magiczna postać zadaje jej kuszące pytanie: co jeśli powiem ci, że dinozaury wciąż są wśród nas? Udajmy się razem z Celeste w podróż w czasie, aby zobaczyć Ziemię taką, jaka była w bardzo, bardzo odległej przeszłości. MAGICZNY GLOBUS | seans w planetariumgodzina: 12:00 | czas trwania: 45 min | lokalizacja: planetarium mobilne | wiek: 5–12 lat | max. liczba uczestników: 25 osób | cena: 20 zł (ulgowy), 25 zł (normalny)Magiczny globus to bardzo angażujący film prezentujący układ pór roku, związany z astronomicznymi cechami naszej planety. EXPLORE | seans w planetariumgodzina: 15:00 | czas trwania: 45min | lokalizacja: planetarium mobilne | wiek: 12+ | max. liczba uczestników: 25 osób | cena: 20 zł (ulgowy), 25 zł (normalny)Explore, opowiadając historię ambicji skolonizowania Marsa przez ludzi, w nowoczesny i przystępny sposób prezentuje szeroki zakres tematów naukowych. FORT NOCĄ | spacer historycznytermin: czwartek i piątek, lipiec: 3, 4, 10, 11, 17, 18, 24, 25, 31, sierpień: 1, 7, 8, 14, 15, 21, 22, 28, 29 | godzina: 21:00 (lipiec), 20:00 (sierpień) | lokalizacja: Góra Gradowa | wiek: młodzież i dorośli | max. liczba uczestników: 30 osób | cena: 60 zł (normalny), 50 zł (ulgowy)Nocny spacer przez labirynty podziemnych korytarzy i tajemnicze fortyfikacje. Przewodnik w historycznym mundurze oprowadzi Cię po niedostępnych na co dzień zakamarkach dawnego fortu. Być może kryją się tam nie tylko nietoperze?  Z GÓRY WIDAĆ WIĘCEJ. SPACER PRZEZ DZIEJE FORTU | spacer historycznytermin: 5.07, 2.08 | godzina: 12:00 | czas trwania: 1,5 h | lokalizacja: Góra Gradowa | wiek: 12+ | max. liczba uczestników: 30 osób | cena: bezpłatnieSpacer historyczny po Górze Gradowej – miejscu, które przez wieki było punktem obserwacji, obrony i strategii. Podczas wspólnej wędrówki przez fortyfikacje, bastiony i ścieżki parku, przyglądamy się, jak topografia tego wzgórza kształtowała dzieje Gdańska. OKO NA SŁOŃCE | obserwacje Słońcatermin, godzina: obserwacje weekendowe uzależnione od warunków pogodowych | lokalizacja: przed planetarium mobilnym Hevelianum | wiek: bez ograniczeń | wstęp: bezpłatnyW pogodne noce często spoglądamy na gwiazdy i kontemplujemy światy leżące wiele lat świetlnych od nas. Nie musimy jednak błądzić jedynie w głębinach Kosmosu. Jeden z najciekawszych obiektów na niebie leży na wyciągnięcie ręki. To Słońce oferujące fascynujące możliwości obserwacyjne, jedyna gwiazda, na powierzchni której możemy bezpośrednio obserwować szczegóły. Pod tym względem Słońcu nie dorównuje żaden inny obiekt nocnego nieba. PIKNIKOWANIE NA POLANIE | strefa piknikowaW tym roku jedną z atrakcji Hevelianum będzie piknikowanie na polanie. Od 28 czerwca przez całe wakacje na wszystkich chętnych będą czekały leżaki z pięknymi widokami na Gdańsk. Każdy może na nich spocząć i z Góry Gradowej spojrzeć w dal, na miasto. Jeśli chcecie, zabierajcie koce, żeby znaleźć spokój i ukojenie na zielonych terenach Hevelianum. MUSZTRA I POKAZ ARTYLERYJSKI | pokazy, rekonstrukcjetermin: każda niedziela | godzina: 12:00 | lokalizacja: Niskie Czoło Kurkowe | wiek: 12+ | cena: bezpłatnieLufa o wadze 130 kg, koła średnicy 110 cm, laweta długości 230 cm – to wymiary mieszkanki Hevelianum! Replika armaty o imieniu Elżbieta, na cześć drugiej żony Jana Heweliusza, da o sobie usłyszeć w każdą pierwszą niedzielę miesiąca, w samo południe. Grupa rekonstrukcyjna Stowarzyszenia Garnizon Gdańsk, w pełnym rynsztunku, zaprezentuje jej możliwości. NOCNE PODGLĄDANIE WSZECHŚWIATA | wydarzenie plenerowetermin: 9.08 | godzina: 19:00–1:30 | lokalizacja: Góra Gradowa | dla kogo: bez ograniczeń wiekowych | wstęp: bezpłatnyNocne Podglądanie Wszechświata to jedno z flagowych wydarzeń plenerowych odbywających się od ponad 10 lat w niepowtarzalnej scenerii Góry Gradowej, na terenie centrum nauki Hevelianum. Na chętnych liczenia spadających gwiazd będą czekać nie tylko obserwacje nieba, ale też liczne, bezpłatne atrakcje astronomiczne. WAKACJE W DOMU ZDROJOWYM W BRZEŹNIE | Zdrojowa 2, Gdańsk-BrzeźnoWERANDOWANIE | strefa odpoczynkutermin: 16.07 i 20.08 | godzina: 17:00–19:00 | czas trwania: 2 h | wiek: bez ograniczeń | wstęp: bezpłatnyNawiązując do „Czarodziejskiej Góry” Tomasza Manna, oddajemy przestrzeń Domu Zdrojowego kuracjuszom. Na ten czas to miejsce stanie się cichą otwartą przestrzenią relaksu i odpoczynku. Uczestnicy mogą odpocząć od zgiełku miasta, relaksując się na leżaku czy kocu rozłożonym trawie, czytając, rozwiązując krzyżówki czy grając w planszówki. Na miejscu czeka wypożyczalnia książek o podróżowaniu, morzu, Gdańsku, odpoczynku... Werandujcie. LĘK KLIMATYCZNY | warsztaty dla dorosłychtermin: 3.08. | godzina: 11:30 | czas trwania: 3 h | wiek: 16 + | max. liczba uczestników: 15 osób | wstęp: bezpłatny | prowadzące: Justyna Golonka, Alicja GołataWarsztaty, które dostarczą informacji o tym, czym są stres i lęk klimatyczny, poszerzą wiedzę z zakresu działań profilaktycznych, postępowania w taki sposób, żeby zapobiegać oddziaływaniu kryzysu klimatycznego na nas samych. JAK ROBIĆ NIC? | warsztaty dla dorosłychTerminy: 10.07., 7.08. | godzina: 18:00 | czas trwania: 2 h. | wiek: 16+ | max. liczba uczestników: 15 osób | cena: bezpłatne, obowiązują zapisy - więcej informacji na: https://hevelianum.pl/wakacje-2025/ | prowadząca: Agata PyzowskaCo się stanie jeśli zrobimy mniej? Czy zawsze musimy maksymalnie wykorzystać czas? A może jesteśmy w stanie pozwolić mu po prostu płynąć?Tematy spotkań: „Nic pożytecznego”, „Mamy czas”. NASŁUCHIWANIE BRZEŹNA | spacery dźwiękowetermin: 26.07., 23.08. | godzina: 13:00 | czas trwania: 2 h | wiek: 16+ | max. liczba uczestników: 15 osób | cena: bezpłatne, obowiązują zapisy – więcej informacji na: https://hevelianum.pl/wakacje-2025/ | prowadzący: Antoni MichnikLetni cykl spacerów dźwiękowych po Brzeźnie. Uważne nasłuchiwanie współczesnej audiosfery oraz różne ćwiczenia słuchania pogłębionego i wyobraźni dźwiękowej wyznaczą punkty wyjścia do namysłu nad różnymi przemianami audiosfery – zarówno sezonowo-cyklicznymi, jak i historycznymi.28.06. | Poza sezonem? Uważne słuchanie i sezonowość pejzażu dźwiękowego26.07. | Brzmienia kuracyjne, brzmienia kurortu. Ekologia akustyczna, hałas oraz dyskursy hałasu23.08. | Keynotes & soundmarks. Performatywność słuchania i tożsamość audialna SPACER FOTOGRAFICZNY | spacer/warsztaty dla dorosłychterminy: 22.07., 12.08. | godzina: 18:00 | czas trwania: 2 h | wiek: 16+ | max. liczba uczestników: 10 osób | cena: bezpłatne | prowadzący: Olo KostkoPodczas warsztatowych spacerów fotograficznych skupimy się na street fotografii i portretowaniu osób w sercu dzielnicy Brzeźno.Tematy spotkań: portret, street fotografia FILMY Z KLIMATEM DLA DZIECI I DOROSŁYCH | festiwal filmówtermin: 31.07. – 2.08. | godziny: 11:00, 18:00, 20:30 | lokalizacja: Dom Zdrojowy (11:00, 18:00), plener (20:30) | max. liczba uczestników: 30 osób (11.00) 50 osób (17:00), 100 osób (20:30) | wiek: dzieci 5+ i dorośli | wstęp: bezpłatny, rejestracja na każdy film przez eveneaKolejna edycja projektu Filmy z klimatem, tym razem w formule festiwalowej, nadal silent cinema. W programie fabuły, dokumenty i poranki dla najmłodszych. W tym roku oprócz pokazów filmowych, warsztaty dla dorosłych z radzenia sobie z lękiem klimatycznym. W repertuarze kina m.in. takie tytuły, jak: „Zła nie ma”, czy „Przynoszę Wam dzikość”. Więcej informacji na: https://hevelianum.pl/wakacje-2025/Data rozpoczęcia wydarzenia: 07.07.2025 09:00 – Data zakończenia wydarzenia: 23.08.2025 18:00
Reklama