wtorek, 5 sierpnia 2025 01:22
Reklama
Reklama

Jaki dzień w Boże Ciało – Takich dni potem niemało. Błogosławieństwo na cztery strony świata

Boże Ciało, czyli uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, obchodzimy 11 dni po Zesłaniu Ducha Świętego (Zielonych Świątkach). Święto jest znane od XII w. i początkowo obchodzono je w Belgii, aby w późniejszych latach rozpowszechnić się w całym Kościele katolickim. W Polsce Boże Ciało po raz pierwszy obchodzono w Krakowie w 1320 r. Podczas obchodów kościelnych wierni idą procesją do czterech ołtarzy, przy których odczytuje się fragmenty czterech Ewangelii i ksiądz błogosławi uczestników Eucharystią na wszystkie strony świata.
Jaki dzień w Boże Ciało – Takich dni potem niemało. Błogosławieństwo na cztery strony świata

Autor: Fabryka Sztuk

Ludowa interpretacja święta jest oczywiście nieco inna niż oficjalna wykładnia Kościoła. Według ludności wiejskiej, Bóg zszedł z piedestału na ziemię, aby być blisko ludzi i ich spraw. Boże Ciało przypada także na czas wiosennych burz, dlatego ludowe zwyczaje skupiają się na ochronie pól i plonów.

Reklama

 

Gałązki, wianki, zioła dla ochrony domostw

Ołtarze bożocielne strojono m.in. młodymi brzózkami oraz kwiatami ogrodowymi, które były przez wiernych zrywane i zanoszone do domów. Młode drzewka i gałązki miały odstraszać czarownice. Wtykano je na polach zboża, lnu czy kapusty, aby ochronić uprawy przed złymi warunkami atmosferycznymi i szkodnikami. W podobnym celu pleciono wianki z ziół (m.in.: macierzanki, rozchodnika, grzmotnika, dziurawca, puźek, barwinka). Każdy wianek był zrobiony z innego ziela, przybrany kwiatami i związany lipowym łykiem albo kolorową wstążką. Wianki trzymano w kościele przez całą oktawę Boże Ciała, aby nabrały świętej mocy i pomagały ludziom chronić swój dom, gospodarstwa, uprawy i zwierzęta przed czarownicami, burzami, piorunami, pożarami. Następnie wieszano je nad oknami i drzwiami chałup, nad wejściem do stajen i obór. Z ziół robiono także lecznicze napary na ból gardła, opuchliznę, ponadto okadzano nimi zwierzęta.

W Boże Ciało bardzo aktywne były czarownice. Podczas uroczystości bożocielnych ksiądz mógł rozpoznać, która z jego parafianek miała kontakty z diabłem. Wystarczało, że podczas błogosławieństwa spojrzał przez monstrancję i kobiety, które były czarownicami na głowie miały skopki na mleko lub rogi.

 

Przysłowia i porzekadła ludowe

Oczywiście z Bożym Ciałem wiążą się także przysłowia, głównie pogodowe:

Do Bożego Ciała –
Zima robiła, co chciała,
A po Bożym Ciele –
Ciepła wiele.

Na Boże Ciało siej proso śmiało.

Na Boże Ciało z Boską chwałą,
Słowo nam się chlebem stało,
Więc w oktawę –
Puść obawę,
Nie tknij zboża ni kapusty,
Bo znajdziesz dzień pusty.

Na Boże Ciało – żyto zakściało.

 

Opr. Kamila Gillmeister/Fabryka Sztuk

Żródła: Klimaszewska Jadwiga, Doroczne obrzędy ludowe, [w:] Biernacka Maria, Frankowska Maria, Paprocka Wanda (red.), Etnografia Polski. Przemiany kultury ludowej T. 2, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1981.

Ogrodowska Barbara, Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne, Wydawnictwo Sport i Turystyka – MUZA SA, Warszawa 2004.

Stelmachowska Bożena, Rok obrzędowy na Pomorzu, Wydawnictwo Region, Gdynia 2016.

 



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Święto Kociewia już 8 sierpnia. Weź udział w kolorowym korowodzie! Święto Kociewia już 8 sierpnia. Weź udział w kolorowym korowodzie! Święto Kociewia już 8 sierpnia. Weź udział w kolorowym korowodzie! Przed nami 765. Jarmark św. Dominika w Gdańsku, który rozpocznie się 26 lipca . Odbywająca się od kilku wieków największa impreza handlowo-kulturalna w Polsce i jedna z największych w Europie co roku przyciąga zarówno polskich jak i zagranicznych turystów do stolicy Województwa Pomorskiego. Od kilkunastu lat Kociewie ma w jej programie swój dzień... W 2005 roku pierwszy raz odbyły się Unikaty z Kociewia, czyli występy na scenie lokalnych artystów. W 2017 roku zrodziła się inicjatywa Korowodu Kociewskiego, który przeszedł od Bramy Zielonej na Targ Węglowy. Rok później powstała wystawa Kociewie ART prezentująca dzieła regionalnych twórców. Wydarzenia te znane są pod wspólną nazwą "ŚWIĘTO KOCIEWIA ".Zapraszamy wszystkich mieszkańców oraz sympatyków Kociewia do wspólnego świętowania podczas Jarmarku św. Dominika szczególnie, koła gospodyń wiejskich, ochotnicze straże pożarne, zespoły młodzieżowe, przedstawicieli samorządów, stowarzyszeń, firm… Stragan Kociewski-start: 12.00-miejsce: Skwer Heweliusza Korowód Kociewski-start: 14.30-miejsce: przemarsz od Zielonej Bramy na Plac Heweliusza Kociewska Scena przy Heweliuszu-start: 15.30-miejsce: Skwer Heweliusza Kociewie ART-miejsce: wystawa przed Nadbałtyckim Centrum Kultury LOT KociewieData rozpoczęcia wydarzenia: 08.08.2025 12:00 – Data zakończenia wydarzenia: 08.08.2025 19:00
Reklama