sobota, 9 sierpnia 2025 18:20
Reklama
Reklama

Wspomnienie o Janie Szymale - znakomitym nauczycielu, harcmistrzu i szlachetnym społeczniku

We wtorek 11 lipca, Rodzina, Przyjaciele i Znajomi pożegnali niezwykłego człowieka - Jana Szymałę, który zmarł w dniu 7 lipca w wieku 91 lat. Postać zasłużonego tczewianina wspomina Jan Kulas - b. poseł na Sejm RP.
  • Źródło: Gazeta Tczewska
Wspomnienie o Janie Szymale - znakomitym nauczycielu, harcmistrzu i szlachetnym społeczniku

Ku pamięci szlachetnego Jana Szymały (1932-2023)

Reklama

Jeden z wybitnych tczewskich duszpasterzy powiedział, że „Tczew miał szczęście do dobrych ludzi”. I to w pełni wydaje się być prawdziwe. Takim bowiem człowiekiem był niewątpliwie Jan Szymała, znakomity nauczyciel, harcmistrz i szlachetny społecznik. W wieku 91 lat odszedł do „Domu Pana”. 

Rodzina Szymałów zajmuje ważne i godne miejsce w krajobrazie społecznym naszego miasta. Niewątpliwie Jan Szymała, któremu dane było dożyć ponad 91 lat, zajmuje wyjątkowe miejsce. On sam godny pamięci oraz szacunku, i to z wielu powodów. Ale po kolei.

Jan Szymała urodził się w rodzinie wielodzietnej, dnia 17 kwietnia 1932 roku w Tczewie, z matki Joanny z domu Czarnecka, z Gętomia na Kociewiu, jako syn Władysława, rodem z Krotoszyna, w Wielkopolsce. Już, od 1930 rodzice Jana, państwo Szymałowie na zawsze zamieszkali w Tczewie. 

Okres okupacji rodzina Szymałów przeżywała w trudnych i zmiennych okolicznościach. Siedmioletni Jan z racji metryki pierwszą szkołę rozpoczął w warunkach okupacji niemieckiej. Jesienią 1945 roku Jan podjął naukę w Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącym w w Tczewie. W wieku 19 lat Jan zdał dwie matury, ogólnokształcącą i pedagogiczną (bo chciał zostać nauczycielem). Pasja pedagogiczna zaważyła na jego całym życiu. Jako młody człowiek pracę nauczyciela geografii rozpoczął w pobliskiej wsi, w Szkole w Miłobądzu. Tutaj w okresie 5. lat pracy w szkole  wiejskie,j zrodziła się u Jana  żyłka do szerokiej aktywności kulturalno-oświatowej. Młodemu nauczycielowi dopisało też szczęście, albowiem w 1956 roku został już zatrudniony w Tczewie, jako nauczyciel geografii w Szkole Podstawowej nr 8 (SP, przed wjoną i od 2005 r. im św. Wojciecha). W ciągu 27 lat pracy w tej Szkole doceniono jego talenty edukacyjne i pedagogiczne, m.in. z powodzeniem sprawował tutaj funkcję zastępcy kierownika Szkoły. Towarzyszyło temu stałe i konsekwentne podnoszenie kwalifikacji zawodowych - w Studium Nauczycielskim (SN) w Gdańsku. W latach 1974-1978 J. Szymała studiował zaocznie w Uniwersytecie Gdańskim (UG), gdzie uzyskał dyplom magistra geografii. Ostatni etap aktywności zawodowej (od 1983 roku) Pana Jana miał miejsce w tczewskiej Szkole Podstawowej nr 4 (jako nauczyciel geografii i zastępca dyrektora), skąd przeszedł na emeryturę. Pracę nauczycielską ostatecznie zakończył on w 1991 roku.  Miał przed sobą, jeszcze ponad 30 lat życia. Dodajmy, życia w prawości i w wierze katolickiej..

Pracując w szkolnictwie, szczególnie Tczewa, w 1956 roku po odnowie Październikowej, Jan Szymała odkrył w sobie pasję społecznikowską na niwie harcerskiej. Podkreślmy, był to czas odnowionego Związku Harcerstwa Polskiego ZHP). We wspomnianej SP nr 8 Jan Szymała był przez ponad 20 lat drużynowym, i zarazem komendantem szczepu ZHP. Praktycznie wszystkie wakacje spędzał na międzyszkolnych obozach harcerskich, stałych i wędrownych, często je prowadząc jako komendant. Uwieńczeniem jego pracy instruktorskiej w ZHP stało się uzyskanie najwyższego stopnia - harcmistrza (1975). Będąc na emeryturze, doradzał i wspierał rozwój harcerstwa (scautingu). 

Trzeci i nie mniej ważny okres aktywności życiowej Jana Szymały, wiąże się z  Związkiem Nauczycielstwa Polskiego (ZNP), Odziałem w Tczewie, szczególnie w Sekcji Emerytów i Rencistów. Był aktywnym członkiem jego Zarządu. Ale, jego talenty literacko-plastyczne, najpełniej ziściły się  w roli kronikarza Oddziału ZNP, którą to funkcję pełnił przez 20 lat. 

Niezwykła i wieloraka aktywność zawodowa i społeczna Jana Szymały spotkała się z wysokimi odznaczeniami i wyróżnieniami państwowymi, oświatowymi i harcerskimi np. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Nagrodą Ministra Oświaty, Krzyżem Zasługi dla ZHP. Na niwie samorządowej Pan Jan otrzymał Medal Pro Domo Trsoviensi. Jest także Jan Szymała bohaterem dwóch książek, a mianowicie: „Panorama harcerstwa Tczewa i Powiatu Tczewskiego w latach 1921-2011” (Tczew 2014, autor biogramu J. Kulas) i „Niezwykłe biografie harcerskie Tczewa i Pomorza” (Bernardinum 2016, autor biogramu K. Ickiewicz). Warto tu podkreślić, że wychowawcą Kazimierza Ickiewicza w SP nr 8, był właśnie mgr Jan Szymała Z kolei w wielotomowym wydawnictwie Józefa Golickiego i Reginy Jeszke-Golickiej pt. „Album Tczewski”, zdjęcia „ze zbiorów rodzinnych Jana Szymały”, występują w każdym tomie. Te wszystkie rozliczne formy aktywności i niezwykłej pracowitość Pana Jana, nie byłyby możliwe bez zrozumienia i dużego wsparcia jego żony Barbary (z domu Werkowska, z Starogardu Gdańskiego), z którą zawarł szczęśliwy związek małżeński w 1980 r. 

Gdyby posumować niezwykła biografię (to też temat dla kilku prac magisterskich) Jana Szymały, jednym zdaniem, to ująłbym ją następująco: Był skromnym, dobrym i szlachetnym człowiekiem, wzorem nauczyciela, społecznika i harcmistrza.   

Jan Kulas

   

 


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Bolo 04.08.2025 13:57
Moj wychowawca w roku 1979-1980.Pewnego dnia wszedl do klasy i powiedzial ze idziemy na zastrzyk a kilkoro z nas od razu oczy we lzach a okazalo sie ze przyszly paczki z Bulgarii.Pan Szymala mial z co poniektorych ubaw.Super czlowiek z donosnym glosem.Spoczywaj w pokoju nauczycielu.

Reklama
Stefan E. Mrozek 16.07.2023 21:09
Wielkie dzięki dla kol. Jana Kulasa za ten pełny biogram śp. Jana Szymały. Autor zbierał materiał do ww. publikacji o ZHP m.in. u hm. Jana Szymały "nękając" Go licznymi wizytami i prośbami o dostęp do Jego nieprzebranych źródeł ikonograficznych i zapisków kronikarskich. Szkoda, że w powyższym artykule zawiodła korekta redakcyjna...

Festiwal Historyczny VIVAT VASA! A.D. 2025 Festiwal Historyczny VIVAT VASA! A.D. 2025 W dniach 8–10 sierpnia 2025 roku Gniew ponownie przeniesie się do XVII wieku! Podczas Festiwalu Historycznego VIVAT VASA!, którego organizatorem jest Centrum Kultury i Biblioteka Publiczna w Gniewie, główną atrakcją będzie inscenizacja słynnej „Bitwy pod Gniewem 1626”. W tym roku przypada 399. rocznica bitwy i zarazem XXIV edycja festiwalu. Rekonstrukcja bitwy odbędzie się w Fosie Miejskiej i jak co roku zgromadzi tłumy miłośników historii, kultury oraz widowisk batalistycznych. W drugi weekend sierpnia, zapraszamy do Gniewu na kolejną edycję Festiwalu HistorycznegoVIVAT   VASA!   Gniew   8-10   sierpnia   przemieni   się   w   XVII-wieczne   miasto,   pełneobyczajowości i wojskowości. W całym mieście, na każdym kroku będzie można poczuć duchahistorii...   Głównym   punktem   wydarzenia   będzie   wyjątkowe   widowisko   historyczno-batalistyczne „BITWA POD GNIEWEM 1626”.Przez niemal trzy dni sierpnia ulice Gniewu będą tętnić dawnym życiem. Organizowane będąmusztry i egzercerunki piechoty, ubogacone koncertami, tańcami, rzemieślniczymi warsztatamioraz starodawnym jadłem. Dzięki szerokiej ofercie atrakcji trwających przez cały weekend każdyznajdzie coś specjalnego dla siebie.Głównym wydarzeniem Festiwalu Historycznego VIVAT VASA! będzie widowisko historyczno-batalistyczne „Bitwa pod Gniewem 1626”, które rozegra się 9 sierpnia 2025r. w fosie miejskiej.Wezmą w nim udział grupy rekonstrukcji historycznej z Polski oraz spoza jej granic. Na polu bitwystanie piechota szwedzka i polska oraz chorągwie husarskie i szwedzka rajtaria. Huk armat, kłębydymu, okrzyki bitewne i stukot kopyt zapewnią niezapomniany klimat bitewny i wielkie widowiskodla całych rodzin.    Uroczystym podsumowaniem sobotniej inscenizacji będzie ognista parada zpochodniami po gniewskich uliczkach w towarzystwie husarzy na koniach.Bilety na inscenizację dostępne są w cenach: 40 zł (normalny), 25 zł (ulgowy do 12 r.ż.) oraz 90 zł(rodzinny   2+2   do   12   r.ż.),   do   zakupu   stacjonarnie   w   dniu   wydarzenia   lub   na   stroniewww.kupbilecik.pl    . Ponadto odbędzie się popis Chorągwi, Rot i Regimentów, Turniej Szabli Polskiej, III edycjaTurnieju   Szachowego   o   Puchar   Zygmunta   III  Wazy   oraz   Gniewski  Turniej   Husarski.   Grupyrekonstruktorskie zaprezentują swoje autorskie pokazy łucznictwa konnego.Przeniesiemy   się   w   czasie   na   dwudniowy   XVII-wieczny   targ,   pełen   historycznych   perełek.Odwiedzicie kramy cenionych rzemieślników i rękodzielników. Zjecie pyszne, regionalne produkty,domowe jadło, przysmaki oraz posmakujecie staropolskich trunków. Poznacie lokalne tradycje izwyczaje. Wystawcy będą czekali na rynku w Gniewie w sobotę i niedzielę 9 i 10 sierpnia od godz.12.00.Podczas festiwalu na gniewskiej scenie wystąpią zespoły z iście folkowo-rockową nutą. W sobotę ogodzinie 18:00 wystąpi zespół „Vermouth”, a o 21:00 zespół „Taroth”. W ramach niedzielnychwydarzeń odbędzie się Spacer Historyczny z przewodnikiem po gniewskim rynku oraz zwiedzanieMuzeum Kapsla.Gwarantujemy cudowną zabawę, przy niesamowitych dźwiękach muzyki folkowej.Na młodszych uczestników czeka wiele atrakcji, w tym różnorodne warsztaty i animacje: żywelekcje historii na rynku oraz stanowiska dawnych rzemieślników.odczas  Jarmarku  odbędzie   się   również  VII  Pokaz   Sztuki   Kowalskiej   i   Płatnerskiej   pamięciMarcina „Gasa” Manikowskiego. Kociewie zawsze słynęło ze świetnych kowali. Jednym z nich byłzwiązany z Gniewem Marcin „Gas” Manikowski. Marcin odszedł tragicznie 28 grudnia 2018 r. Byłjednym z najlepszych specjalistów od broni białej. Podczas pokazu będziecie mogli spotkać kowali,oglądać ich w akcji oraz wziąć udział w wykuwaniu niezwykłych przedmiotów.Organizatorami wydarzenia są: Centrum Kultury i Biblioteka Publiczna w Gniewie, Miasto i GminaGniew oraz Chorągiew Husarska Województwa Pomorskiego.Partnerem Wydarzenia jest Totalizator Sportowy właściciel marki Lotto. Sponsorem wydarzeniajest Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. Więcej informacji i bilety: https://www.kupbilecik.pl/imprezy/169327/gniew/festiwal.historyczny.vivat.vasa/Data rozpoczęcia wydarzenia: 08.08.2025
Reklama