Powstanie publikacja o Małgorzacie Samborównie? Po ojcu księciu czas na córkę królową

Z takim pomysłem wystąpił niedawno poseł Jan Kulas. Parlamentarzysta uważa, że książka o Małgorzacie, po ukazaniu się „Historii Tczewa” pod redakcją prof. Wiesława Długokęckiego i monografii Sambora II autorstwa prof. Błażeja Śliwińskiego, jest niezbędna.

W poszukiwaniu autora
Małgorzata Samborówna (duń. Margrethe Sambiria), jako córka władcy niewielkiego pomorskiego księstewka, zrobiła zawrotną karierę polityczną będąc ponad 20 lat autentyczną władczynią Danii.
- To chyba najsławniejsza tczewianka nie tylko w dziejach Tczewa, ale i Pomorza – ocenia poseł Jan Kulas, z zawodu historyk.
Poseł w sprawie publikacji poczynił już pierwsze kroki.
- Rozmawiałem z prof. Błażejem Śliwińskim i prof. Beatą Możejko z Uniwersytetu Gdańskiego – wyjaśnia nam parlamentarzysta. - Ci historycy napisania tej publikacji się nie podejmą. Skala trudności przekracza wymiar porównywalny z biografią Sambora II. Panowanie Małgorzaty starannie odnotowano w źródłach duńskich i niemieckich. Bez znajomości tych języków i kwerendy w archiwach duńskich nie jest możliwe napisanie historii życia i działalności Małgorzaty Samborówny. Niezbędne byłoby ufundowanie półrocznego stypendium w Danii. Osobę, która mogłaby napisać książkę, poznamy na przełomie października i listopada.

Poszukać partnerów
Ile mogłaby kosztować publikacja? Tego jeszcze nie wiadomo, ale to koszt przynajmniej kilkunastu tysięcy zł.
- Żeby je pomniejszyć, można podjąć współpracę partnerską z Uniwersytetem Gdańskim – mówi poseł.
Oraz z partnerami z Danii – np. z miastem partnerskim Tczewa Hjorring – a nawet z Estonii (jej stolica Tallin – dawniej Rewel – średniowieczny rozwój gospodarczy zawdzięcza działaniom Małgorzaty, która uregulowała sytuację prawną miasta i otoczyła je murami) – dopowiadamy.
- To kapitalny pomysł – przyznaje Jan Kulas. - Można by wówczas wydać książkę w dwóch wersjach językowych. Przy tak znaczącej postaci byłoby to wielce uzasadnione.
Ostateczne decyzje odnośnie sfinansowania publikacji należą do prezydenta i samorządu miejskiego. Zdaniem naszego rozmówcy przy sprzyjających okolicznościach książka mogłaby się ukazać za dwa lata.
- Wstępny odzew pana prezydenta i części radnych jest życzliwie przychylny – twierdzi parlamentarzysta. - Mam nadzieję, że będzie to inicjatywa poparta przez wszystkie kluby w Radzie Miejskiej. Publikacja takiej książki może być wydarzeniem dużej rangi, także międzynarodowej.

Wdała się w Sambora
Na tle epoki średniowiecza, gdy pozycja kobiet, nawet koronowanych, była zwykle marginalizowana, Małgorzata była postacią wyjątkową. Rządziła twardą ręką, stąd częste spory z duńskimi możnowładcami.
- Niektórzy uważają, że do zakładanego celu dążyła bezwzględnie – mówi Jan Kulas. - Zabiegała, co zrozumiałe, przede wszystkim o zapewnienie tronu swojemu synowi Erykowi. W dużej mierze wdała się charakterem w swego ojca. Sambor też był ambitny, impulsywny i uparty.


Królowa Danii, pani Estonii
Małgorzata Samborówna (ur. 1230/34 – zm. 1282) w 1248 r. poślubiła Krzysztofa I, który w 1252 r. został królem Danii. Gdy po śmierci Krzysztofa w 1259 r. na tron wstąpił niepełnoletni Eryk Glipping, Małgorzata sprawowała w jego imieniu faktyczną władzę. Samodzielnie panowała w Estonii, którą otrzymała w dożywocie tytułując się od 1266 r. panią Estonii. Małgorzata i Krzysztof  mieli sześcioro dzieci: synów Eryka V Glippinga, Waldemara, Nielsa oraz córki Matyldę, Małgorzatę i Ingeborgę. Ponieważ pozycja Eryka jako króla była ciągle zagrożona, ok. 1262 r. Małgorzata uzyskała zgodę papieża na dziedziczenie tronu duńskiego przez kobiety. W przypadku upadku Eryka miało to umożliwić objęcie władzy przez jedną z jego sióstr. W 1282 r. możni zmusili ją do opuszczenia Danii. Królowa zamieszkała w Rostocku, gdzie zmarła zapewne w tamtejszym klasztorze św. Krzyża. Została pochowana w klasztorze cystersów w Doberanie. W podaniach występuje pod przydomkami Dzika Małgosia, Małgorzata Co koń wyskoczy, Szybka Łowczyni, Czarna Greta. (na podst. Wikipedii)