Wygląd średniowiecznego Starego Miasta nie jest nam znany. Jedyną pamiątką po najstarszych dziejach dzielnicy jest historyczny układ ulic z dawnym rynkiem (obecnie Plac Hallera), dwa kościoły i mury miejskie. Ogromna większość budynków w centrum to kamienice z przełomu XIX i XX wieku, ale w część z nich zostały zachowane fragmenty średniowiecznych murów w fundamentach. Jak w tamtych czasach wyglądało Stare Miasto można sobie wyobrazić spoglądając na kamienicę nr 5 (pl. Hallera), która mimo, że przebudowana w 1901 r. doskonale ukazuje wielkość średniowiecznych obiektów. Uzupełnieniem miejskiej zabudowy były powstające w wiekach późniejszych tzw. budy, czyli domy oparte o mury obronne. Same mury zostały zbudowane w XIV wieku przez Krzyżaków. Przebiegały wzdłuż obecnych ulic Rybackiej, Podmurnej, pomiędzy CKiS a Farą, na skarpie nad Zamkową i wzdłuż tej ulicy, następnie do ul. Wodnej. Posiadały pięć bram o zmieniających się z czasem nazwach oraz dwanaście baszt i wież. Do naszych czasów przetrwały fragmenty murów oraz relikty bramy Młyńskiej i Wieży Kleszej w piwnicach domu przy ul. Wyszyńskiego 8.
Pechowa siedziba miejskich władz
Najważniejszą budowlą średniowiecznego Starego Miasta był znajdujący się na rynku ratusz. Został zbudowany przez Krzyżaków, pierwotnie w formie trzyskrzydłowego budynku z podwórzem. Poważnie uszkodzony w 1433 r. spłonął w wielkim pożarze miasta w 1577 r. Odbudowany w formie dwuskrzydłowej był budynkiem administracji miejskiej aż do 1916 r., kiedy to kolejny pożar zniszczył go całkowicie. Pamiątkami po ratuszu jest jego obrys na powierzchni placu Hallera, a także piwnice znajdujące się pod jego powierzchnią.
W średniowieczu powstały również dwa staromiejskie kościoły. Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego zwany Farnym, ufundowany przez księcia Sambora II, powstawał do końca XIV wieku. Jego najstarszą częścią jest dolna partia wieży datowana na 1275 r., a najmłodsze boczne kaplice z końca XIV w. Wnętrze kościoła zmieniało się na przestrzeni wieków. (...)
